De natuur roept

Maar ik vink liever eerst nog even iets op mijn to-do lijst af

Nederland - 24 juli 2025

Een beetje natuur in huis

Ik kom net terug van mijn pauze. Nadat ik even lekker op mijn gemakje thuis heb geluncht, vond ik het ook lekker even buiten te zijn en het meteen te combineren met een boodschap die ik anders later vandaag moest doen. En op de weg terug van de supermarkt, parkeerde ik mijn fiets bij een klein planten zaakje waar uit voorbij kwam. Want al een paar weken staat hier een pot leeg op de eettafel. Iets met een verzopen cactus. En ja, ik weet heus wel dat je een cactus niet teveel water moet geven. Maar zelfs met die kennis, ben ik iets te enthousiast geweest met het bewateren. Enfin, ik kocht zojuist voor een schappelijke 2,50 euro een lekkere groene plant. Voor degene die willen weten welke plant het was, zie foto hieronder haha. Bij thuiskomst heb ik de plant op zijn nieuwe plek gezet. En nu denk je misschien, waar gaat dit verhaal naartoe? Nou, naar het feit hoe gelukkig ik wordt van die ene nieuwe plant die op de tafel staat. Want voor mij staat hij symbool voor meerdere dingen. Ik geniet namelijk van een beetje natuur in huis, het geeft me zelfs een soort vakantie gevoel. Herken je dat? Maar ik moet ook toegeven, het was ook al weken een to-do.

En dat brengt me bij iets anders. Want hoe klein ook, het afronden van iets op je to-do lijst, zoals een nieuwe plant kopen, kan echt goed voelen. Je brein krijgt namelijk een klein shotje dopamine: lekker, dat is afgevinkt. En dat is niet verkeerd, integendeel zelfs.  Jezelf iets zien doen wat je van plan was, geeft een gevoel van regie en controle. Het maakt dat we ons competent voelen, en dat werkt motiverend. Maar… (en hier komt de maar), als je to-do’s de overhand nemen, gebeurt er iets geks. Dan verschuift zelfs iets fijns, zoals een wandeling maken, een boek lezen of een plant kopen, naar de categorie ‘moeten’. En als we alleen nog maar dingen doen om ze af te vinken, dan verliezen we het contact met ‘waarom’  we het eigenlijk wilden. We doen het wel, maar zijn er niet bij. En op de lange termijn werkt dat niet. Want je kunt nog zo veel yoga doen, mediteren, journalen of in het bos gaan lopen. Als het voelt als nóg een taak op je lijst, is het geen rustpunt meer. Dan mis je de essentie. En zo raakt ook onze band met de natuur vertroebeld. Iets wat ooit een vanzelfsprekend onderdeel was van ons leven, wordt nu een activiteit die we inplannen tussen twee afspraken door.

En precies daar wil ik het vandaag over hebben: over natuur. Wat het is, wat het met ons doet, waarom velen van ons die verbinding zijn kwijtgeraakt. En wat er nodig is om haar terug te vinden.

Ja dit ís hem hoor ;-)

Noordwijk, Juli 2025

Natuur, wat moeten we ermee?

De natuur als spiegel, heler, maar dus ook iets dat we soms benaderen met dezelfde controlerende mindset die juist voor stress zorgt. Wat is nou eigenlijk de natuur? Het is alles wat buiten de mens om is ontstaan: planten, dieren, landschappen, ecosystemen. Maar filosofisch en biologisch gezien zijn wij mensen ook natuur. De mens is ten slotte geëvolueerd ín en mét de natuur.  Ons lichaam, zenuwstelsel en ritme zijn afgestemd op natuurlijke cycli. Die van de dag, nacht, seizoenen en maanstanden. En toch voelen we ons soms losgekoppeld. Hoe komt dat nou?

Dit heeft verschillende redenen, zoals verstedelijking. Hiervoor ga ik even met je terug in de tijd. In het jaar 1800 woonden slechts 3% van de wereldbevolking in steden. In 2022 was dat al meer dan 55%. Ik durf het bijna niet te zeggen, maar in Nederland, hou je vast, is dit zelfs 92%. I mean, holy shit. Met deze cijfers snap ik meer en meer, waarom ik niet meer in Nederland wil wonen. Gelukkig proberen steden tegenwoordig steeds meer de natuur onderdeel te laten zijn in een stad, maar dit is mijn inziens nooit genoeg.

Wat er ook voor zorgt dat we minder in contact staan met de natuur (en daarmee onze eigen natuur), is omdat wij Nederlanders over het algemeen heel graag binnenleven. Ik zal nu niet flauw doen en het ook nog eens gaan hebben over onze schermtijd, maar we brengen gemiddeld 90% van onze tijd binnen door volgens het RIVM. Die ene plant die ik net binnen heb gezet, compenseert dat dus ook niet genoeg.

En tot slot, mentaal gezien, doen we er ook steeds meer afstand van. Zoals ons consumptiegedrag. We zijn de natuur gaan gebruiken als iets dat ons moet dienen: een decor voor onze wandelingen, een leverancier van superfoods (zoals die avocado’s die drie oceanen oversteken voor onze lunch), of een achtergrond voor een mooie Insta-post. Maar echt verbonden zijn met de natuur, zonder dat we er meteen iets uit willen halen, dat zijn we een beetje verleerd.

En even voor de duidelijk, ik maak me hier net zo schuldig aan. Maar schrijf dit verhaal natuurlijk niet voor niks. Want ik wil hierin bewustwording creëren. Ik geloof namelijk dat alle beetjes helpen. Maar het gevolg van dat we ons niet meer zo verbonden voelen met de natuur, is dat we ons biologische ritme kwijt raken. En dat heeft vervolgens effect op slaap, stress, focus en onze capaciteit om emoties te reguleren. De moeite om hier iets mee te doen toch?

De kracht van de natuur

Wat doet de natuur eigenlijk met ons? Nou, op korte termijn geeft het ons vooral rust, focus en ontspanning. Al na 20 minuten in de natuur daalt je cortisolniveau (stresshormoon) significant. De natuur herstelt ook onze aandacht. Volgens de Attention Restoration Theory van Kaplan & Kaplan, zorgt een natuurlijke omgeving voor zachte fascinatie, waardoor mentale vermoeidheid afneemt. En als bonus, dalen je hartslag, bloeddruk en spierspanning zichtbaar bij contact met natuur.

En dat was alleen nog maar de kracht van de natuur op korte termijn. Want op de lange termijn vermindert de natuur ook de kans op depressie met 20-30%. En kinderen die opgroeien met toegang tot groen hebben op volwassen leeftijd minder kans op angststoornissen, ADHD en verslaving.

Dit zouden eigenlijk voldoende redenen moeten zijn om meer in de natuur te zijn. Maar waarom werkt tijd in de natuur soms helemaal niet zo goed? Of wordt het juist stressvol? Dat ligt vooral aan onze mindset. Veel mensen ‘consumeren’ natuur als een quick fix of prestatie-item: “Even wandelen om m’n hoofd leeg te maken, dan kan ik weer door”. Maar als we natuur gebruiken als middel tot een doel (productiviteit, rust, focus), zetten we er druk op. Dan wordt het een to-do. We willen soms dus veelte snel resultaat: ‘’Waarom voel ik me na die wandeling nog steeds onrustig?’’. Of we plannen het als een taak: ‘’15 minuten wandelen, check!’’. Of misschien herken jij het wel dat je jezelf vergelijkt: “Hij doet elke dag een boswandeling. Ik haal soms één keer in de week niet eens”.

Wat we dus eigenlij proberen is controle, bewijsdrang en prestatiedrang zelfs toe te passen op wat ons ontspanning zou moeten brengen. Het is natuurlijk niet voor niks dat psychologen en coaches strooien met adviezen om naar buiten te gaan. Tijd door te brengen in de natuur.  Want hoe ironisch, dat juist de controle loslaten iets is wat de natuur ons leert. Als je nu denkt, ik wil dat ook weer, meer verbinden met de natuur. En daardoor meer rust ervaren. Dat kan! Maar nogmaals, het is geen quick fix he ;-)

Mijn achtertuin deze zomer,

Noordwijk, juli 2025

Van wat, naar hoe

De gemeenschappelijke factor bij natuur, yoga, meditatie, journalen, is de intentie en overgave. Want of je nu mediteert, schrijft, in de natuur bent of op je yoga mat zit: de werking hangt niet af van ‘wat’ je doet, maar van ‘hoe’ je het doet. Waar die hoe aan moet voldoen is allereerst: vertragen. Onze hersenen schakelen pas van alertheid naar ontspanning als we vertragen en aanwezig zijn. En we moeten ervoor zorgen dat we aanwezig zijn, zonder dat we daar een doel aan verbinden. Pas dan ervaart je brein veiligheid en kan het herstellen. Het gaat er dan tot slot meer om dat je dit blijft herhalen, niet ‘hoe goed’ je het vertragen en aanwezig zijn hebt gedaan. Het is iets wat je dus opnieuw weer moet leren. En dat gaat nou eenmaal niet van de ene op de anderen dag.

Los van dat we moeten vertragen, in het moment zijn zonder doel en dit eindeloos herhalen, heb ik nog wat andere tips voor je die ik ook in mijn praktijk gebruik. Bijvoorbeeld als je je overvallen voelt door een piekerbui, angst of lichamelijk klachten, kan het heel helpend zijn om tijd in de natuur door te brengen en daarbij bewust één van je zintuigen aan te zetten. Dus je gaat eigenlijk gewoon doelloos wandelen en bijvoorbeeld focussen op welke geluiden je buiten hoor. De vogels die fluiten, een auto die voorbij rijdt (iets wat met die verstedelijking van ons land soms niet te voorkomen is), geritsel in de struiken etc. Je focussen op je zintuigen, helpt je uit je hoofd te geraken.

Als je de natuur in gaat, is het ook belangrijk dat je eventuele verwachtingen los laat. Je gaat dus niet meer de natuur in om je beter te voelen, maar je gaat gewoon. En als het dan langzaam aan wel weer heel veel rust brengt en ontspanning, dat is dat een heel goed teken. Maar dat mag niet het doel zijn. En als je dan buiten bent, vertraag. Ga eens een stukje langzamer lopen. En dat vraagt echt om oefening, want voor je het weet loop je weer op je oude vlotte tempo. Ik spreek uit ervaring haha.

Zelf oefen ik hier al jaren mee. En ik ben echt niet altijd één met de natuur. Maar het is wel steeds meer een onderdeel geworden van mij. Mijn energie. En ondanks dat we hier in Nederland nu veel meer in huis zijn, staat dat ene nieuwe plantje op de eettafel voor mij dus ook weer symbool voor de kracht van de natuur. Het goede gevoel dat het me geeft en een herinnering om naar buiten te blijven gaan. Want na een werkdag hier op de fiets de duinen in, voor de drukte van de dag even een half uurtje op het strand banjeren of gewoon een blokje om in de pauze… Het doet eigenlijk altijd zó veel goeds. En die oefening van je zintuigen aanzetten als je een rondje in de natuur wandelt, die gebruik ik tot op de dag van vandaag nog steeds. Als mijn hoofd te vol in een drukke periode bijvoorbeeld. Het helpt me echt te vertragen en alles weer even in perspectief te zien.

Het belangrijkste van allemaal

Dat is misschien toch wel de reminder: wij ‘zijn’ natuur. Geen aparte soort met een Google Agenda en een volle inbox. Nee, gewoon natuur, met een hoofd en een lijf en een ritme dat ooit perfect samenliep met dag en nacht, licht en donker, groei en rust. Maar dat zijn we dus een beetje vergeten. We leven alsof we efficiënter moeten zijn dan een boom. Alsof je sneller groeit als je harder je best doet. Maar een boom denkt toch ook niet: “Als ik nou wat minder slaap en vaker naar m’n doelen kijk, dan red ik het misschien wel tot de top.”Nee, die groeit ‘gewoon’. Rustig aan, seizoen na seizoen. En een rivier? Die stroomt niet in rechte lijnen. Die slingert wat, neemt de tijd, en komt vanzelf waar ‘ie moet zijn.

Dus misschien hoeven wij ook niet altijd iets te fixen, verbeteren of afvinken.Misschien is even naar buiten staren, een wandelingetje maken of een plant kopen voor je lege pot precies genoeg. En dat is dan meteen ook de uitnodiging van vandaag: niet om meer te doen, maar om minder te ‘moeten’. En weer een beetje meer te zijn in het moment. En dingen zich te laten ontvouwen, net als de natuur. Ik zeg daarmee niet dat dat altijd makkelijk is als je dat andere gewend bent, maar het is wel de moeite waard.

Een rondje in de duinen vóór een drukke werkdag,

Zuid-Spanje, Mei 2025

Hoe zorg jij ervoor dat je tijd doorbrengt in de natuur? En wat is jouw favoriete plek om naartoe te gaan? Het kan zijn dat je het soms lastig vindt om tijd in de natuur los te koppelen van een ‘’to-do’’ of van een verwachting dat je je daardoor beter gaat voelen? En wil je leren meer in het moment te kunnen zijn, zonder dat het je overvallen wordt door onrust, piekergedachten en/of de vraag hoe je je beter kan gaan voelen?

Dan kunnen we dit samen onderzoeken. Je leert te begrijpen waarom je die rust tot nu toe nog niet hebt kunnen ervaren. En wat voor jou de beste manier is om eventuele belemmerende gedachten en patronen aan te kijken en anders vorm te geven. Want leven zonder een gevoel te hebben dat je altijd iets moet, ook buiten de vakanties om, is toch heerlijk? Neem dan contact met me op. Misschien kan ik je met wat vrijblijvend advies al op weg helpen. En wil je niet wachten tot je huidige mate van stress erger wordt? Laten we dan samen aan de slag gaan in een Inzicht Traject om dit aan te pakken.

Heb je andere vragen naar aanleiding van dit verhaal? Stuur me een bericht!

Wat houd ik toch van de zee,

Noordwijk, Juni 2025